Frans Mulder

Muziek in het Bonnefanten

Serie Theater aan het Vrijthof
i.s.m. Stichting Maastrichtse Componisten
zondag 2 juni 2019, 14.30 uur

Programma

Muziek van Frans Mulder (1956-2000)

  1. Eight movements for string quartet (1991)
    Geschreven in opdracht van de Muziekschool Kleef, Duitsland
  • Lento
  • Andante
  • Allegro Moderato
  • Andante
  • Vivace
  • Andante
  • Veloce
  • Andantino

Strijkkwartet van Universiteitsorkest:
Mehrnaz Zand – viool 1
Julia Schulte-Strathaus – viool 2
Zaki Hagins  – altviool
Leon Wawer – cello

Toelichting door museumgids

2. De wereld een dansfeest (1998)
naar de roman van Arthur van Schendel
Geschreven in opdracht van Moto Carro met financiële steun van de Provincie Limburg

Ensemble 88: viool, marimba
Toelichting door museumgids

3. Four Movements (1993)
Geschreven in opdracht van de Vereniging voor Huismuziek  met steun van Fonds voor de Scheppende Toonkunst

  • Andante con expressione
  • Tranquille e intimo – Allegretto
  • Andante con expressione – Allegro con moto
  •  Allegretto poco sostenuto – Adagio espressivo – Andante meditazione e cantabile

Ensemble 88:
klarinet, violoncello, piano
Toelichting door museumgids

4. Passacaglia e Danza (1998)
Geschreven in opdracht van de Limburgse Muziekscholen; opgedragen aan Otto Georg

Ensemble 88  : piano, klarinet, violoncello

5. L’étoile de mer (1999)
Muziek bij zwijgende film van Man Ray (1928)
Geschreven in opdracht van de Provincie Limburg voor Moto Carro

Ensemble 88: sopraan, basklarinet, accordeon, marimba

Ensemble 88
Els Crommen – sopraan
Johan Naus – klarinet/basklarinet
Paul Pankert – viool
Cornelia Briese – cello
Jan van den Boomen – marimba
An Raskin – accordeon
Wouter Bergenhuizen – piano

Frans Mulder
De te jong gestorven Maastrichtse componist Frans Mulder overleed in 2000 in de bloei van zijn leven op 43-jarige leeftijd. Hij groeide op in Rotterdam en studeerde aan het Conservatorium Maastricht Theorie der muziek bij Jos Besselink, Henri Delnooz en John Slangen en compositie bij Henri Delnooz en Robert HP Platz.

In 1992 kreeg hij de Campus Nigerprijs van de Gemeente Heerlen. Het Genootschap van Nederlandse Componisten reikte hem in 1994 de ‘Bernhard van den Sigtenhorst Meyer-prijs’ uit. In 1997 won hij  in het Italiaanse Alessandria een prijs met zijn compositie Antifonia voor gitaar.
Frans Mulder was naast componist o.a. redactiemedewerker Cultuur bij Dagblad De Limburger en bestuurslid van de Stichting Limburgse Componisten.

Zijn composities getuigen van een grote gevoeligheid voor klankkleur en vorm. Hij streefde ernaar hedendaagse, maar vooral ook toegankelijke muziek te schrijven. “Muziek is pas goed als je van begin tot eind geboeid kunt blijven luisteren”. Een keuze uit zijn muziek voor kleine ensembles in diverse samenstellingen komt vandaag tot klinken op meerdere speelplekken in het Bonnefantenmuseum.

De Eight movements for string quartet zijn geschreven vanuit de mogelijkheden van een (zeer goed) amateurstrijkkwartet. De acht miniaturen zijn zeer geconcentreerd in hun muzikale thematiek. Ieder deel belicht zeer compact de mogelijkheden in contrast in snelheid, ritmiek, accentuering en klankkleur tussen de vier instrumenten.

De wereld een dansfeest is geïnspireerd op de gelijknamige roman van Arthur van Schendel. Twee dansers voelen zich tot elkaar aangetrokken, maar stoten elkaar op beslissende momenten toch weer af.  In de muziek zoeken de viool en marimba elkaar op in melodie, harmonie en ritme, vullen elkaar aan, maar stoten elkaar ook weer af. De compositie heeft zeven korte, in elkaar overlopende delen. In het laatste deel worden alle voorafgaande delen samengevat.

De instrumenten in de Four Movements hebben ieder hun eigen rol in het muzikale gesprek.  

De piano maakt gebruik van repeterende elementen zoals obsessieve toonladderfiguren en hamerende ritmes. De klarinet en cello spreken veelvuldig in expressieve en dynamische lange tonen en melodische lijnen. Quasi muzikaal onsamenhangende motieven klinken verdwaasd naast elkaar, maar creëren samen een spannende  atmosfeer in meerdere lagen.

In de Passacaglia e Danza bestaat het passacaglia-element uit steeds terugkerende stijgende melodieflarden en een rustige harmonische onderlaag in de piano. De cello en klarinet dialogiseren daar doorheen met elkaar in korte rustige melodielijnen. Als kort contrastgedeelte werkt een Danza in een onregelmatig ritmiek. Aan het slot komen alle muzikale ingrediënten samen in een krachtig unisono.

L’étoile de mer is een zwijgende zwart-wit film van de Amerikaanse cineast Man Ray in het Parijs van 1928. De film is gebaseerd op een surrealistisch gedicht van Robert Denclos, dat verhaalt over verschillende ontmoetingen van een man en een vrouw. De zeester en door de straat waaiende kranten zijn een symbool van wat de man van zijn tegenspeelster denkt. Een mes en een bloem   geven haar gevoelens over de affaire weer.   In de muziek krijgen de sopraan en de klarinet veelal de rol van de vrouw en de man toebedeeld. De accordeon en de marimba zorgen een klankbeeld, dat aansluit bij de wazige, door geribbeld glas gemaakte opnames. De muziek voegt in zijn eigenheid een derde dimensie toe aan het verhaal van de poëzie en het beeld.

Stichting Maastrichtse Componisten
Dit concert komt mede tot stand met medewerking van de Stichting Maastrichtse Componisten. Sinds 2009 promoot deze stichting actief het klinkend muzikale erfgoed van de stad Maastricht. De stichting doet dat door spraakmakende concerten en muziektheatervoorstellingen te produceren maar ook door samenwerkingsverbanden aan te gaan met andere culturele partners. Met concerten, website  en   social media worden steeds meer mensen in aanraking gebracht met het werk van Maastrichtse toondichters.  In 2019 viert de stichting zijn 10-jarig bestaan met o.a. het Festival   Stemmig Maastricht van 14 tot 16 juni met een zevental concerten in de Maastrichtse binnenstad.